Hepimiz yaşadığımız coğrafyada, vatanımızda ya da dünyanın her hangi bir yerinde yaşayan ve travmatik olaylarla baş etmek zorunda kalan insanlara yardım eli uzatmak isteriz. Ciddi kriz olaylarından etkilenen bireylere insani, destekleyici ve pratik bir psikolojik ilk yardım hizmeti birçok meslek elemanı tarafından rahatlıkla uygulanabilir.
Zamanı geldiğinde ciddi afet ya da kazalardan etkilenmiş insanlara yardım elini uzatmamız gerekebilir. Travmatik yaşantılar yaşamış bireylerle konuşmamız gerektiğinde; psikolojik ilk yardım sağlamak bireyin psikososyal uyumuna ciddi katkılar sağlayacaktır.
Şimdi Psikolojik İlk Yardım neden gereklidir?
Savaş, doğal afet, kaza, yangın ve kişilerarası şiddet gibi birçok türden acı veren olaylarla her zaman karşılaşabilmekteyiz. Bu olaylardan bireyler, aileler ve toplum ister istemez etkilenmektedir.Herkes bu tür olaylardan elbette etkilenir,ancak her birey farklı etkilenip farklı tepkiler ortaya koyabilmektedir.Bir çok insan şaşkınlık,korku,panik,anlam verememe veya belirsizlikler içinde kendini buluverir.Yaşanan bu tepkilerin yoğunluğu kişiden kişeye değişebilir. Bu durum bazı etmenlere göre değişir. Bunlar;
-Yaşanan olayın doğası ve şiddeti
-Önceden yaşanan üzücü olaylar
-Sosyal destek sistemi
-Başkalarından aldıkları destek
-Fiziksel sağlık
-Psikolojik sağlık durumunun geçmişi
-Kültürel durumu
-Yaş
Her insan yaşamdaki zorluklarla başa çıkmak için güçlü yönlere ve yeteneğe sahip olduğu gibi, kolayca incinip yardıma da ihtiyaç duyabilir. Özellikle çocuklar, yaşlılar, engelliler daha yakın ve yoğun bir ek desteğe ihtiyaç duyarlar.
Psikolojik İlk Yardım Nedir?
Psikolojik İlk Yardım Nedir? | Psikolojik İlk Yardım Ne Değildir? |
*Kişileri zorlamayan pratik bakım ve destek sağlamak *İhtiyaç ve kaygıları belirlemek *İnsanların Temel ihtiyaçlarını karşılamalarına yardımcı olmak(Gıda, giyim, bilgi alma vb.) *İnsanları konuşmaya zorlamadan dinlemek *Rahatlatıp sakinleşmelerine yardımcı olmak *İnsanların bilgi edinmesi, hizmetlere ve sosyal desteklere ulaşmaları için yardım sağlamak *Kişileri gelecekteki olası zararlardan korumak | *Sadece profesyonellerin yapabileceği bir şey değildir. *Profesyonel Psikolojik danışmanlık değildir. *Kişilere başlarına ne geldiklerini analiz etme, araştırma ya da tartışma değildir. *Kişilere kendilerini ya da olayı anlatmaları için bir baskı yapma değildir. |
Psikolojik İlk Yardım Kimin İçindir?
Yakın bir zamanda ciddi bir kriz durumuna maruz kalmış stres altındaki bireyler içindir. İster çocuk ister yetişkin olsun herkese uygulanabilir. Ancak kriz yaşantısı geçiren her birey psikolojik ilk yardıma ihtiyaç duymayabilir ya da yardımı istemeyebilir. Bu durumlarda kişileri zorlamamalı, sadece destek istediklerinde rahatça ulaşılabilir olunmalıdır.
Psikolojik İlk Yardımın yetersiz kaldığı ve bireyin daha ileri düzeyde desteğe ihtiyaç duyduğu durumlar olabilir. Bu durumda bireyi ilgili ve gerekli kaynağa yönlendirmek gerekir. Örneğin tıbbi personel, yerel otoriteler, dini liderler gibi.
Bunun dışında kendine veyahut başkalarına zarar verebilecek kişiler ile acil medikal bakıma ihtiyacı olan ve ciddi hayati tehlike taşıyan yaralılara daha ileri acil bir destek sağlanmalıdır.
Psikolojik İlk Yardım Ne Zaman Verilir?
Kriz olayına maruz kalmış bireylerle ilk temas sağlandığından itibaren Psikolojik ilk yardım verilmelidir. Travmatik olay sırasında ya da hemen sonra uygulanabilir.
Psikolojik İlk Yardım Nerede verilir?
Yeterince güvenli olan her yerde bu hizmet sunulabilir. Bunun İçin genellikle olay /kaza yeri veya yardım hizmetlerinin verildiği sağlık merkezleri, sığınaklar, kamplar, okullar ve gıda yardımının dağıtıldığı tesislerle olabilir. İmkânlar uygun olduğunda ise kişinin kendini rahatça ifade edebileceği bir ortam sağlanarak bu hizmet sunulmalıdır.
Zorlu olaylardan etkilenmiş insanlara yardım etme sorumluluğunu üstlendiğimiz zaman; yardım ettiğimiz insanların güvenliğine, itibarına ve haklarına saygı gösterecek şekilde davranmalıyız. Yardım sunarken kişilerin yaşları, cinsiyetleri ve etnik yapıları ne olursa olsun bu ilkelere sadık kalınmalıdır.
Psikolojik Danışma Birimi
İl Ambulans Servisi Başhekimliği